Γράφτηκε από τον Αντιπρόεδρο της IDU και Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ευρωβουλευτή David McAllister
Ας συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Πρόεδρο Maja Sandu
Για πρώτη φορά από τότε που η χώρα έλαβε το καθεστώς υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ, το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Μολδαβίας συνεδρίασε στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα. Η εκχώρηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας πέρυσι ήταν μια σταθερή αναγνώριση των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών της χώρας και της αποφασιστικότητάς της να εφαρμόσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Σηματοδότησε την αρχή του επόμενου σημαντικού σταδίου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της Μολδαβίας. Το μήνυμα είναι σαφές: η θέση της Μολδαβίας είναι στην Ευρώπη και θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να στηρίξουμε τη χώρα στην πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ.
Ωστόσο, το καθεστώς της υποψήφιας χώρας συνεπάγεται επίσης πρόσθετη ευθύνη για την επίδειξη προόδου και αποτελεσμάτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσφατα αναλυτικές εκθέσεις σχετικά με την ευθυγράμμιση της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Γεωργίας με τα 33 κεφάλαια του κεκτημένου της ΕΕ. Η επόμενη αξιολόγηση της προόδου της Μολδαβίας αναμένεται τον Οκτώβριο, στο πλαίσιο του πακέτου της διεύρυνσης. Κάθε υποψήφια χώρα αξιολογείται με βάση τα προσόντα της όσον αφορά την ικανοποίηση των ίδιων κριτηρίων.
Η δύναμη της Μολδαβίας έγκειται στο γεγονός ότι έχει την Πρόεδρο Maia Sandu, μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Natalia Gavrilița και μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία που είναι όλοι φιλοευρωπαϊκοί και δεσμευμένοι στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που είχαν καθυστερήσει πολύ. Το κυβερνών Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης (PAS) είναι αξιοσέβαστο μέλος της Διεθνούς Δημοκρατικής Ένωσης. Τον Ιούλιο του περασμένου έτους, η Πρόεδρος Maia Sandu έλαβε το Βραβείο Bush-Thatcher για την Ελευθερία στο φόρουμ μας IDU στο Βερολίνο.
Από τότε που η Πρόεδρος Sandu και το PAS εξασφάλισαν τη συνολική πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές το 2021, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή εφαρμογής ενός φιλόδοξου προγράμματος μεταρρυθμίσεων που βασίζεται στον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, προσαρμοσμένες στις εννέα προϋποθέσεις που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην ΕΕ, εισήχθησαν τον περασμένο χρόνο. Ιδιαίτερα η υιοθέτηση της συνολικής στρατηγικής για τον τομέα της δικαιοσύνης και τα αποφασιστικά βήματα που έγιναν για την υλοποίησή της είναι αξιέπαινη καθώς και τα μέτρα που λαμβάνονται για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Παρά την πρόοδο αυτή, γνωρίζουμε καλά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Μολδαβίας χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πολλαπλές κρίσεις που επιδεινώθηκαν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Οι δραστηριότητες των φιλορωσικών πολιτικών δυνάμεων παραμένουν πολύ ανησυχητικές. Επιπλέον, η χώρα τίθεται ανοιχτά στο στόχαστρο του Κρεμλίνου για τη φιλοευρωπαϊκή της θέση και την αλληλεγγύη της στον λαό της Ουκρανίας. Η ενεργειακή ασφάλεια της Μολδαβίας βρίσκεται υπό συνεχή απειλή από τη Ρωσία, η οποία έχει οπλίσει την δεσπόζουσα θέση της ως προμηθευτής φυσικού αερίου για να βάλει την κυβέρνηση της Μολδαβίας υπό πίεση. Η Μολδαβία κατάφερε να μην υποκύψει σε τέτοιους ενεργειακούς εκβιασμούς. Ωστόσο, η διατήρηση της λαϊκής υποστήριξης σε μια τέτοια πολιτική ατμόσφαιρα αποτελεί πρόκληση για κάθε κυβέρνηση.
Η Ρωσία συνεχίζει να υπονομεύει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Μολδαβίας μέσω της παρουσίας των στρατευμάτων της στην περιοχή της Υπερδνειστερίας. Η παραβίαση του εναέριου χώρου της Μολδαβίας από ρωσικούς πυραύλους που στόχευαν την Ουκρανία ήταν μια ανησυχητική κλιμάκωση. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ρώσου Υπουργού Εξωτερικών Λαβρόφ, που προσδιορίζει τη Μολδαβία ως τον πιθανό επόμενο στόχο της Ρωσίας, αποτελούν περαιτέρω ένδειξη αυτής της εχθρικής και απειλητικής στάσης και είναι εντελώς απαράδεκτες.
Οι ενέργειες που ανέλαβαν οι μολδαβικές αρχές ως απάντηση ήταν καλά συντονισμένες με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη. Για να βοηθηθεί η κυβέρνηση της Μολδαβίας να ξεφύγει από τη μόνιμη κατάσταση κρίσης, η ΕΕ και όλοι οι διεθνείς εταίροι μας πρέπει να συνεχίσουν να τηρούν τις δεσμεύσεις τους σε πολιτικό επίπεδο. Η Μολδαβία έχει ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα τελωνείων και φορολογίας της ΕΕ Fiscalis και στο πρόγραμμα EU4Health. Ένα σχέδιο δράσης για τις εμπορικές σχέσεις θα πρέπει να θεωρηθεί ως η επόμενη προτεραιότητα, προωθώντας βασικούς τομείς της βαθιάς και συνολικής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών και επιταχύνοντας την πρόσβαση της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
Απαιτούνται πιο βιώσιμα μέσα διπλωματικής δέσμευσης, τομεακή συνεργασία και οικονομική βοήθεια. Όταν πρόκειται για το τελευταίο, η πρόοδος είναι απτή. Τον Ιανουάριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να αυξηθεί η τρέχουσα Μακροοικονομική Χρηματοδοτική Βοήθεια προς τη Δημοκρατία της Μολδαβίας έως και 145 εκατομμύρια ευρώ, αυξάνοντας το σύνολο σε 295 εκατομμύρια ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του σε αυτήν την πρόταση και ελπίζω ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό. Ας συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Πρόεδρο Maia Sandu!
